โปรตีนจากสาหร่ายกลายเป็นหนึ่งในทางเลือกอาหารที่ได้รับความสนใจอย่างมากในยุคที่เทคโนโลยีอาหารมีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว และผู้บริโภคหันมาสนใจทางเลือกโปรตีนที่ยั่งยืน สาหร่ายไม่เพียงแต่เป็นแหล่งโปรตีนที่มีคุณภาพสูง แต่ยังเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนต่อสิ่งแวดล้อมเมื่อเทียบกับโปรตีนจากสัตว์หรือพืชแบบดั้งเดิม 

การผลิตโปรตีนจากสาหร่ายสามารถตอบโจทย์ความต้องการของประชากรที่เพิ่มขึ้นและช่วยลดการใช้ทรัพยากรที่จำเป็นในการผลิตอาหาร นี่คือเหตุผลที่สาหร่ายได้รับการยกย่องว่าเป็น “อาหารแห่งอนาคต”

สาหร่าย : แหล่งโปรตีนที่มีคุณค่าทางโภชนาการ

สาหร่ายเป็นพืชน้ำขนาดเล็กที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง โดยเฉพาะสาหร่ายสไปรูลินา (Spirulina) และคลอเรลลา (Chlorella) ซึ่งเป็นสายพันธุ์สาหร่ายที่นิยมในการสกัดโปรตีน สาหร่ายเหล่านี้มีโปรตีนสูงถึง 50-70% ของน้ำหนักแห้ง ถือว่า
สูงมากเมื่อเทียบกับโปรตีนจากแหล่งอื่น ๆ นอกจากนี้โปรตีนจากสาหร่ายยังประกอบไปด้วยกรดอะมิโนที่จำเป็นครบถ้วน ถือว่าเป็นแหล่งโปรตีนที่มีคุณภาพสูง เหมาะสำหรับผู้บริโภคที่ต้องการเพิ่มปริมาณโปรตีนในอาหารโดยไม่เพิ่มแคลอรีมากนัก

สาหร่ายยังมีสารอาหารที่สำคัญอื่น ๆ เช่น วิตามิน แร่ธาตุ สารต้านอนุมูลอิสระ และกรดไขมันโอเมก้า-3 ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย สาหร่ายยังสามารถช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกัน ปรับสมดุลทางโภชนาการ และช่วยในการลดการอักเสบในร่างกายได้อีกด้วย

ข้อดีของการผลิตโปรตีนจากสาหร่าย

1. การผลิตที่ยั่งยืนต่อสิ่งแวดล้อม : การผลิตสาหร่ายมีความเฉพาะตัวตรงที่ไม่ต้องใช้พื้นที่การเกษตรแบบดั้งเดิม สาหร่ายสามารถเติบโตได้ในแหล่งน้ำที่มีความเค็มหรือน้ำเสีย ทำให้การผลิตโปรตีนจากสาหร่ายเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

2. การเติบโตที่รวดเร็ว : สาหร่ายมีอัตราการเติบโตที่รวดเร็วมาก สามารถเก็บเกี่ยวได้ในระยะเวลาเพียงไม่กี่วัน สามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพและต่อเนื่องเมื่อเทียบกับการผลิตโปรตีนจากสัตว์หรือพืชแบบดั้งเดิม

3. แหล่งโปรตีนที่สะอาดและเป็นมิตรต่อผู้บริโภค : สาหร่ายสามารถเติบโตได้โดยไม่ต้องใช้สารเคมีสังเคราะห์ ปุ๋ยเคมี หรือยาฆ่าแมลง ทำให้โปรตีนจากสาหร่ายเป็นแหล่งโปรตีนที่สะอาดและปลอดภัย นอกจากนี้ยังเหมาะสำหรับผู้ที่มีข้อจำกัดทางอาหาร เช่น ผู้ที่ไม่บริโภคเนื้อสัตว์ และแพ้ผลิตภัณฑ์ที่มาจากสัตว์

นวัตกรรมและการประยุกต์ใช้โปรตีนจากสาหร่าย

1. อาหารเสริมและโปรตีนผง : ปัจจุบันโปรตีนจากสาหร่ายถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารและโปรตีนผงสำหรับผู้ที่ต้องการเสริมสร้างกล้ามเนื้อและผู้ที่ใส่ใจในสุขภาพ นอกจากนี้ยังสามารถผสมลงในอาหาร เช่น สมูทตี้ ซุป และขนม เพื่อเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการ

2. อาหารทางเลือกสำหรับผู้ที่ต้องการโปรตีนจากพืช : สาหร่ายเป็นที่นิยมในกลุ่มผู้บริโภคที่มองหาโปรตีนที่มาจากพืช เช่น มังสวิรัติ วีแกน การประยุกต์ใช้สาหร่ายในผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ทางเลือก เช่น เบอร์เกอร์ที่ทำจากโปรตีนพืชผสมสาหร่าย ทำให้ผู้บริโภคสามารถรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงโดยไม่ต้องพึ่งพาโปรตีนจากสัตว์

3. การใช้ในอาหารแห่งอนาคต : สาหร่ายถือเป็นหนึ่งในวัตถุดิบที่เหมาะสมสำหรับการพัฒนาอาหารที่สามารถตอบโจทย์ทั้งในด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อมในระยะยาว

ความท้าทายและอนาคตของโปรตีนจากสาหร่าย

แม้ว่าสาหร่ายจะมีศักยภาพสูงในการเป็นแหล่งโปรตีนที่ยั่งยืน แต่ยังคงมีความท้าทายบางประการที่ต้องเผชิญ โดยเฉพาะต้นทุนการผลิตที่ยังค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับโปรตีนจากแหล่งอื่น ด้วยการพัฒนานวัตกรรมใหม่ ๆ ในด้านการสกัดโปรตีนและปรับปรุงกระบวนการผลิต อุตสาหกรรมโปรตีนจากสาหร่ายมีแนวโน้มที่จะเติบโตอย่างรวดเร็วและเข้าถึงผู้บริโภคได้มากขึ้นในอนาคต

โปรตีนจากสาหร่ายมีแนวโน้มที่จะกลายเป็นหนึ่งในนวัตกรรมอาหารที่เปลี่ยนแปลงโลกได้ในอนาคตทั้งการผลิตที่ยั่งยืน ศักยภาพในการใช้งานที่หลากหลาย และสามารถเป็นตัวเลือกด้านความมั่นคงทางอาหาร

นอกจากเป็นแหล่งโภชนาการและตัวเลือกด้านความมั่งคงทางอาหารแล้ว สาหร่ายสามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคที่หันมาให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อม การผลิตสาหร่ายไม่เพียงแต่ใช้ทรัพยากรน้อย ไม่ต้องใช้พื้นที่เกษตรมากมาย 

นี่คือเหตุผลที่โปรตีนจากสาหร่ายกำลังมาแรงและเป็นที่น่าจับตามองในอุตสาหกรรมอาหารในอนาคต

แหล่งที่มาของข้อมูล:

1. องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO): New food sources and food production systems
   https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/0aa558d4-57c7-498d-87f7-b9e37577882f/content/src/html/chapter-4.4.html
    
2. รายงานการวิจัยโดยสถาบันอาหารแห่งชาติ: ศูนย์อัจฉริยะเพื่ออุตสาหกรรมอาหาร สถาบันอาหาร รายงานตลาดอาหารโลก
   https://fic.nfi.or.th/upload/market_overview/WFMR_Sep2020.pdf
3. de Souza Celente, G., Sui, Y., & Acharya, P. (2023). Seaweed as an alternative protein source: Prospective protein extraction technologies. Innovative Food Science & Emerging Technologies, 86, 103374. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S146685642300108X